mjerenje vremena prolaska svjetlosnog zraka preko velikog rastojanja, veceg od obima
Zemlje, ili da se koristi krace rastojanje ali pod uslovom da se raspolaže preciznim
casovnikom. Ubrzo posle neuspjeha Galileja javila se ideja o jednoj astronomskoj metodi, i kao ironija, jedno od Galilejevih ranih otkrica u astronomiji omogucilo je uspjeh te
metode. Kao što je poznato Galilej je 1610. god. prvi put upotrijebio teleskop u
astronomiji i pomocu njega otkrio cetiri najveca Jupiterova satelita (kasnije nazvana
Galilejevi sateliti). Kao i Mjesec oko Zemlje, svaki od njih putuje svojom orbitom oko
planete, svaki u svom konstantnom vremenskom intervalu, nazvanom period.
Danski astronom Olaf Remer je 1675. godine izmjerio periode ova cetiri satelita, ali je
dobio drugacije rezultate kada ih je opet izmjerio nakon šest Mjeseci ! Remer je izmjerio
vremenski interval potreban jednom od Jupiterovih Mjeseca od trenutka izlaska Mjeseca
iz sjenke Jupitera do njegovog dolaska ispred Jupitera, a zatim natrag u isti položaj.
Odredio je da taj period iznosi približno 42,5 sati kada se Zemlja nalazi u tacki svoje
orbite koja je najbliža Jupiteru. Nakon šest Mjeseci Zemlja ce se naci na suprotnoj strani
orbite oko Sunca, tj bice na najvecem rastojanju od Jupitera, a Jupiter ce se na svojoj
putanji pomjeriti zanemarljivo malo. Remer je sada takode ocekivao da se pomracenja
Jupiterovog Mjeseca opet dešavaju u intervalima od po 42,5 sati, ali situacija je bila malo
drugacija. On je našao da se pomracenja dešavaju sa sve vecim i vecim zakašnjenjem
kako se Zemlja udaljavala od Jupitera, i nakon šest Mjeseci, kada je ona bila najdalja,
ovo zakašnjenje je iznosilo 1000 sekundi.
Jedini logican zakljucak koji je Remer mogao da donese bio je da ovo dodatno vrijeme
prijedstavlja vrijeme potrebno svjetlosti da prede dodatno rastojanje izmedu Zemlje i
Jupitera, odnosno da prede rastojanje prijeko precnika Zemljine orbite. U to vrijeme
vjerovalo se da precnik Zemljine orbite iznosi 284 miliona, umesto tacnih 300 miliona,
kilometara tako da su Remerovi podaci dali suviše malu vrijednost za brzinu svjetlosti.
Ipak, Remerova metoda je ušla u storiju kao prvo uspješno odredivanje brzine svjetlosti.
Nema komentara:
Objavi komentar